Βιοπαθολόγου, Διευθύντριας Διαγνωστικών Εργαστηρίων Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center
Καθώς πλησιάζει η περίοδος της χειμερινής γρίπης, πολλά ερωτηματικά αναδύονται σχετικά με το πώς μπορεί να επηρεάσει την πανδημία COVID-19 και το αντίστροφο, ενώ οι ανησυχίες των επιστημόνων σχετικά με τη συν-λοίμωξη -ταυτόχρονη μόλυνση και από τους δύο ιούς- γρίπης και COVID-19, φαίνονται απόλυτα δικαιολογημένες.
Η γρίπη είναι γνωστό σε όλους ότι ειδικότερα σε ευάλωτους πληθυσμούς μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία. Σύμφωνα με το CDC, η περσινή περίοδος της γρίπης έπληξε 56 εκατομμύρια Αμερικανούς, οδήγησε σε 740.000 νοσηλείες και προκάλεσε έως και 62.000 θανάτους. Από την άλλη πλευρά οι ελπίδες ότι το κύμα της πανδημίας COVID-19 θα σβήσει προοδευτικά έχουν μάλλον εξανεμιστεί και ο SARS-CoV-2 φαίνεται ότι θα συνεχίσει να παραμένει μια σημαντική απειλή για τη δημόσια υγεία έως ότου υπάρξει ένα αποτελεσματικό εμβόλιο και κάποιος βαθμός ανοσίας της αγέλης.
Η συνύπαρξη λοιπόν των δυο αυτών ιών κατά τη διάρκεια του φετινού χειμώνα είναι μια πραγματικότητα για την οποία θα πρέπει να είμαστε όλοι κατάλληλα προετοιμασμένοι. Αυτό προϋποθέτει καταρχήν την δυνατότητα διαχωρισμού των δυο αυτών ιώσεων.
Γιατί όμως ο διαχωρισμός τους έχει σημασία; Η διάκριση μεταξύ COVID-19 και γρίπης φαίνεται να είναι ζωτικής σημασίας τόσο για την αντιμετώπιση όσο και για την παρακολούθηση των δύο λοιμώξεων. Εάν δεν γίνει έγκαιρα και αξιόπιστα η διάκριση μεταξύ των δυο λοιμώξεων, άτομα με COVID-19 κατά τη διάρκεια της σεζόν της γρίπης μπορεί να αποδώσουν κατά λάθος τα συμπτώματά τους στη γρίπη και να μην λάβουν τις απαραίτητες προφυλάξεις για να αποτρέψουν την εξάπλωση του SARS-CoV-2. Η διάκριση του SARS-CoV-2 από τη γρίπη, είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντική λόγω των επιπτώσεων της διαφορετικής θεραπείας. Για παράδειγμα, η δεξαμεθαζόνη συνιστάται για σοβαρή λοίμωξη με COVID-19 σε νοσοκομειακούς ασθενείς, ενώ αντενδείκνυται ως θεραπεία της γρίπης καθώς τα κορτικοστεροειδή παρατείνουν τον ιικό πολλαπλασιασμό.
Ένα επιπλέον σημαντικό ερώτημα είναι εάν η ταυτόχρονη λοίμωξη με τη γρίπη θα μπορούσε να επιδεινώσει την πορεία του COVID-19. Τα μέχρι στιγμής δεδομένα από τη μελέτη κλινικών περιστατικών συνλοιμωξης αν και περιορισμένα, δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά.
Η συνλοιμωξη του SARS-CoV-2 με τη γρίπη μπορεί να δυσχεράνει εκτός από τη διάγνωση και τη θεραπεία, ενώ παράλληλα να επηρεάσει την πρόγνωση του COVID-19 και να χειροτερέψει την κλινική εικόνα της λοίμωξης αυξάνοντας έτσι τη θνησιμότητα. Επίσης έχει αναφερθεί ως ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για παρατεταμένη παραμονή στο νοσοκομείο ενώ μελέτες έχουν αναφέρει ότι οι ασθενείς με COVID-19 που είχαν μολυνθεί ταυτόχρονα με γρίπη παρέμειναν μεταδοτικοί για τον SARS-CoV-2 για περισσότερες ημέρες από τους άλλους ασθενείς με COVID-19 λοίμωξη (17 ημέρες έναντι 12 ημέρες κατά μέσο όρο).
Οι δυο αυτές ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού μοιράζονται αρκετά κοινά χαρακτηριστικά στα κλινικά συμπτώματα (πυρετός, βήχας, δυσχέρεια στην αναπνοή, μυαλγία, διάρροια, κ.λπ.) με αποτέλεσμα ο διαχωρισμός τους να μην μπορεί να βασιστεί μόνο σε αυτά. Για τον λόγο αυτό η μόνη ασφαλής οδός για την διάκριση τους είναι ο συστηματικός εργαστηριακός έλεγχος και συγκεκριμένα οι μοριακές τεχνικές είτε οι πλήρως αυτοματοποιημένες (POCT, multiplex PCR) είτε οι παραδοσιακές. Οι μοριακές τεχνικές γίνονται πλέον απαραίτητες για τη διάκριση των ιών ενώ είναι διαθέσιμα και μοριακά τεστ "multiplex" που ελέγχουν ταυτόχρονα την παρουσία περισσότερων αναπνευστικών ιών ώστε να καλύπτεται πλήρως η διάγνωση μιας ιογενούς αναπνευστικής λοίμωξης.
Το νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν διαθέτει μοριακές μεθόδους κλινικά επικυρωμένες και εγκεκριμένες για διαγνωστική χρήση (CE-IVD) τόσο για την ανίχνευση του κορoνοϊού όσο και της γρίπης Α, Β και του αναπνευστικού συγκυτιακου ιού (Respiratory syncytial virus, RSV) με τη χρήση ενός μόνο κλινικού δείγματος
