Του Καθηγητή Παναγιώτη Παπαναγιώτου

Διευθυντή Τμήματος Επεμβατικής Νευροακτινολογίας, Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center

Κάθε χρόνο υπολογίζεται ότι περίπου τριάντα τρεις χιλιάδες άνθρωποι στην Ελλάδα παθαίνουν εγκεφαλικό επεισόδιο, το οποίο αποτελεί την πρώτη αιτία μόνιμης αναπηρίας όπως και την τρίτη αιτία θανάτου. Ένα σοβαρό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο συνεπάγεται για πολλούς ασθενείς προβλήματα στην κίνηση και την ομιλία, καθώς και άλλους σημαντικούς περιορισμούς που επηρεάζουν την ποιότητα της ζωής τους. Μία νέα επαναστατική θεραπεία που ονομάζεται θρομβεκτομή προλαμβάνει την αναπηρία, αλλάζοντας τη ζωή εκατομμυρίων ασθενών με εγκεφαλικό επεισόδιο ανά τον κόσμο.

Τι είναι το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο;

Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ονομάζεται η νέκρωση μίας περιοχής του εγκεφάλου λόγω διακοπής της τροφοδοσίας της με αίμα. Η νέκρωση οφείλεται σε απόφραξη μίας αρτηρίας του εγκεφάλου μέσω θρόμβου (πήγμα αίματος). Αναλόγως με το ποια αρτηρία του εγκεφάλου αποφράσσεται, επηρεάζονται διαφορετικές λειτουργίες του σώματος και του νου. Για παράδειγμα, αν νεκρωθεί η περιοχή που ελέγχει την κινητικότητα του αριστερού ποδιού, τότε δεν θα μπορεί ο εγκέφαλος να δώσει εντολή για να κινηθεί το αριστερό πόδι. Ενώ μέχρι πρότινος θεραπεία αποτελούσε μόνο η χορήγηση θρομβολυτικού φαρμάκου, νέες μελέτες έδειξαν πως ο συνδυασμός θρομβολυτικών φαρμάκων και μηχανικής διάνοιξης του αποφραγμένου αγγείου έχει σαφώς καλύτερα αποτελέσματα.

Τι είναι η θρομβεκτομή και πώς διενεργείται;

Η επεμβατική θεραπεία μέσω θρομβεκτομής αποτελεί μία από τις σημαντικότερες εξελίξεις στην ιατρική τα τελευταία έτη. Η θρομβεκτομή άλλαξε τα δεδομένα στα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, μπορεί να σώσει ζωές και να μειώσει τις πιθανότητες σοβαρής αναπηρίας μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο. Είναι χαρακτηριστικό ότι άνθρωποι που θα κατέληγαν σε αναπηρικό αμαξίδιο, μπορούν να φύγουν περπατώντας από το νοσοκομείο μόλις 48 ώρες μετά την επέμβαση, υπό την προϋπόθεση να έχει πραγματοποιηθεί θρομβεκτομή εντός λίγων ωρών από την έναρξη των συμπτωμάτων του εγκεφαλικού επεισοδίου. 

Η θρομβεκτομή διενεργείται για την απομάκρυνση του θρόμβου αίματος που έχει αποφράξει ένα αγγείο στον εγκέφαλο. Ο θρόμβος δεν έχει διαλυθεί, παρά το γεγονός ότι ο ασθενής έχει λάβει θρομβολυτικά φάρμακα. Ο γιατρός, συνήθως ακτινολόγος, τοποθετεί ένα λεπτό καθετήρα στην αρτηρία του ασθενούς, συνήθως μέσα από τη βουβωνική χώρα, και στη συνέχεια τον προωθεί μέχρι τα αγγεία του εγκεφάλου, όπου βρίσκεται ο θρόμβος. Στη συνέχεια, είτε με την τοποθέτηση ενός μεταλλικού πλέγματος -stent- είτε μέσω αναρρόφησης, ο θρόμβος απομακρύνεται μηχανικά από το αγγείο.  Αυτό αποκαθιστά τη φυσιολογική ροή του αίματος στον εγκέφαλο και μειώνει σημαντικά τη βλάβη στον ιστό του εγκεφάλου, που σε διαφορετική περίπτωση θα προκαλούσε μακροχρόνιες, συχνά σοβαρές, βλάβες στις σωματικές και ψυχικές λειτουργίες του ασθενούς. Καθώς ο εγκέφαλος είναι πολύ ευαίσθητος στην έλλειψη αιμάτωσης, η επέμβαση πρέπει να πραγματοποιηθεί όσο το δυνατό νωρίτερα μετά την έναρξη των συμπτωμάτων και συνήθως εντός των πρώτων έξι ωρών από την εμφάνιση του εγκεφαλικού επεισοδίου.

Το Τμήμα Επεμβατικής Νευροακτινολογίας σε συνεργασία με το Νευρολογικό Τμήμα του Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center παρέχει τη δυνατότητα επείγουσας διάγνωσης και αντιμετώπισης των εγκεφαλικών επεισοδίων, από καταρτισμένο ιατρικό, νοσηλευτικό και παραϊατρικό προσωπικό. Στο Τμήμα λειτουργεί ένας από τους πλέον σύγχρονους αγγειογράφους, όπου εφαρμόζεται η επαναστατική αυτή θεραπεία σε ασθενείς με οξύ εγκεφαλικό επεισόδιο.