Δερματολόγου, Επιμελητή Α΄ Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center
Η φωτογήρανση είναι η πρόωρη γήρανση του δέρματος που προκαλείται από την επανειλημμένη, καθημερινή έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία (UV) κυρίως από τον ήλιο αλλά και από τεχνητές πηγές υπεριώδους ακτινοβολίας που μεταβάλλουν τις κανονικές δομές του δέρματος.
Χρειάζονται από 10 έως και 40 χρόνια για να γίνει εμφανής αυτή η καταστροφή. Η φωτογήρανση έχει αυξηθεί τις τελευταίες δεκαετίες λόγω της αλλαγής του καθημερινού τρόπου ζωής μας.
Ξεκινάει από την εφηβεία και δεκαετία των 20 ετών, ενώ ξεκάθαρα διαπιστώνεται στη δεκαετία των 30.Άτομα με κόκκινα ή ξανθά μαλλιά και δέρμα που συνήθως καίγεται σε έκθεση στον ήλιο είναι σε μεγαλύτερο κίνδυνο. Εκείνοι που περνούν πολύ χρόνο στον ήλιο λόγω υπαίθριων εργασιών ή δραστηριοτήτων βρίσκονται επίσης στην ομάδα υψηλού κινδύνου. Οι πιο σκουρόχρωμοι άνθρωποι εμφανίζουν λιγότερα σημάδια φαινομενικής φωτογήρανσης.
Ποια είναι τα σημάδια της φωτογήρανσης;
Τα πρώτα σημάδια φωτογήρανσης περιλαμβάνουν την εμφάνιση λεπτών ρυτίδων γύρω από τα μάτια και το στόμα και τις γραμμές συνοφρύωσης στο μέτωπο, ευρυαγγίες στη μύτη, τις παρειές και το λαιμό. Επίσης παρατηρούνται διαφόρων ειδών δυσχρωμίες (φακίδες, κηλίδες, πανάδες) και γενική απώλεια του τόνου του δέρματος στις εκτεθειμένες στον ήλιο περιοχές.
Τέλος, τα χείλη αρχίζουν να χάνουν χρώμα και πληρότητα. Με περαιτέρω συνεχιζόμενη έκθεση στον ήλιο, οι ρυτίδες γύρω από τα μάτια, το στόμα και το μέτωπο αυξάνονται σε αριθμό και γίνονται πιο βαθιές, παρουσιάζεται πάχυνση ή λέπτυνση και ατροφία της επιδερμίδας, δέρμα χαλαρό, «κρεμασμένο» και τραχύ, περισσότερες ευρυαγγείες, μαύρα στίγματα, κηλίδες και πανάδες.
Επίσης, έντονη ερυθρότητα στα πλάγια του λαιμού, καθώς και άλλου είδους βλάβες του δέρματος όπως σμηγματορροικές και ακτινικές υπερκερατώσεις, χειλίτιδα, επιθηλιώματα, έως και κακόηθες μελάνωμα.
Πώς μπορούμε να αποφύγουμε τη φωτογήρανση;
Η φωτογήρανση μπορεί να αποφευχθεί με καλές συνήθειες προστασίας από τον ήλιο. Αντιηλιακά SPF 30 και άνω με ευρύ φάσμα που προστατεύει από UVΑ και UVΒ είναι σύμμαχός μας και όπλο ενάντια στη φωτογήρανση. Η εφαρμογή τους πρέπει να επαναλαμβάνεται μετά από 2-3 ώρες ή μετά το κολύμπι.
Προσέχουμε ιδιαίτερα το πρόσωπο, τα χείλη, τα αυτιά, το λαιμό και τα χέρια, δηλαδή τις περιοχές που εκτίθενται περισσότερο και παρουσιάζουν τα πρώτα κλινικά σημάδια από τον ήλιο. Οι γυναίκες πρέπει να συμπεριλάβουν και το ντεκολτέ.
Ποιες θεραπείες υπάρχουν για τη βελτίωση της όψης της επιδερμίδας;
Υπάρχουν διάφορες θεραπείες για δέρμα που έχει υποστεί φθορά από τον ήλιο με στόχο την επαναφορά του στη φυσική του όψη μέσω της αποκατάστασης της ισορροπίας σμήγματος/υγρασίας, της ανάκτησης της ελαστικότητας μέσω της ενεργοποίησης της λειτουργίας παραγωγής ενδογενούς κολλαγόνου και της λεύκανσης των δυσχρωμιών.
Θεραπείες με ειδικές κρέμες και γαληνικά σκευάσματα για λεύκανση και αντιγήρανση μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση του δέρματος σε μια πιο νεανική εμφάνιση. Επίσης, σε μεγάλο βαθμό είναι αποτελεσματικές οι επεμβάσεις με laser (CO2, Erbium, Q-Switch κ.α.), συστήματα παλμικού φωτός (IPL), ραδιοσυχνότητες (RF), ήδη δερματοαπόξεσης (roller, microneedling κ.α.,) ήπια έως βαθιά φυτικά ή χημικά peelings, μεσοθεραπείες μέχρι ενέσεις βοτουλινικής τοξίνης και εγχύσεις υαλουρονικού οξέος.
Με τις παραπάνω μεθόδους ή ακόμα καλύτερα σε συνδυασμό τους, μπορούμε να πετύχουμε από τη μία την απομάκρυνση των επιφανειακών στιβάδων της επιδερμίδας ή της χρωστικής και από την άλλη να προάγουμε τη φυσική διέγερση των ινοβλαστών και την αναγέννηση της επιδερμίδας.
