Παθολόγου, Διευθύντριας Τμήματος Επειγόντων Περιστατικών, Ερρίκος Ντυνάν
Οι αριθμοί που δίνουν όλες οι έρευνες είναι ξεκάθαροι: το μεγαλύτερο ποσοστό των κατοίκων των ευρωπαϊκών χωρών σερφάρει πλέον στο Ιντερνέτ. Για την Ελλάδα το ποσοστό αυτό αγγίζει το 65% του πληθυσμού και βρίσκεται σε διαρκή ανοδική πορεία. Πολλοί χρήστες αναζητούν στο διαδίκτυο πληροφορίες για ιατρικά προβλήματα και διάφορα θέματα που άπτονται της ιατρικής επιστήμης.
Οι παραπάνω αριθμοί είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικοί και φανερώνουν μια νέα πραγματικότητα στη σχέση Ιατρού - ασθενή. Πολλά άτομα συμβουλεύονται το internet, με βάση τα συμπτώματά τους, χωρίς να πάνε στο γιατρό. Αυτό μπορεί να τους οδηγήσει σε λανθασμένα συμπεράσματα. Αναμφισβήτητα το internet παρέχει άφθονη γνώση και πληροφόρηση, σε καμία περίπτωση, όμως, δεν μπορεί να προσφέρει την εμπειρία ενός γιατρού, κατά συνέπεια, δεν μπορεί και να τον υποκαταστήσει. Η αναζήτηση πληροφοριών υγείας είναι πλέον πραγματικότητα και γι' αυτό το λόγο, οι ασθενείς θα πρέπει να είναι επίσης ενήμεροι για τους κινδύνους που ενέχει η εξεύρεση πληροφοριών από ιστοσελίδες που δεν χαρακτηρίζονται για την εγκυρότητα, αξιοπιστία και επικαιροποίηση των πληροφοριών τους. Από την άλλη πλευρά τόσο οι υπεύθυνοι για την ανάπτυξη και λειτουργία των ιστοσελίδων όσο και οι επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να καταβάλουν κάθε προσπάθεια για την ασφάλεια και την έγκυρη ενημέρωση η οποία παρέχεται μέσω των ιστοσελίδων που διαχειρίζονται.
Η διαδικτυακή πληροφορία με κριτικό στοχασμό μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς:
- να αυξήσουν το επίπεδο γνώσεων τους σε θέματα υγείας και να ενδυναμώσουν τις δεξιότητες τους στη προάσπιση και διαχείριση της υγείας τους.
- Επιπλέον μπορεί να αυξήσει την ικανότητά τους να αναζητούν τις υπηρεσίες υγείας που είναι πιο κατάλληλες για το πρόβλημα που τους απασχολεί και να λαμβάνουν ενημερωμένες αποφάσεις βάσει έγκυρων δεδομένων και μετά από διεξοδική ανάλυση των κινδύνων και των οφελών που εμπεριέχουν προτεινόμενες θεραπείες και παρεμβάσεις.
Ο σύγχρονοι Ιατροί δεν θα πρέπει να αισθάνονται ότι απειλούνται από την εξάπλωση του διαδικτύου και τη δημιουργία ιστοσελίδων με ιατρικό περιεχόμενο. Αν ο ασθενής γνωρίζει ήδη κάποια πράγματα, η ιατρική του συμβουλή μπορεί να γίνει πολύ πιο εύκολα κατανοητή. Όσο υψηλότερο είναι το επίπεδο πληροφόρησης και γνώσης που έχει ο ασθενής για την ασθένειά του, τόσο καλύτερη είναι η αποδοχή της θεραπείας. Η έγκυρη πληροφόρηση από το διαδίκτυο έχει σαν αποτέλεσμα ο ασθενής να αναλαμβάνει ενεργό ρόλο, να ζητάει περισσότερες πληροφορίες και να θέτει περισσότερες ερωτήσεις στη διάρκεια της ιατρικής εξέτασης. Σε περιπτώσεις χρόνιων ασθενειών, είναι ένα σημαντικό εργαλείο, η κοινή εμπειρία μεταξύ των ασθενών τους κάνει να συνειδητοποιούν τις διαστάσεις της δικής τους νόσου.
Η διαδικτυακή πληροφόρηση ενέχει όμως και κινδύνους για τους ασθενείς:
- Οι ασθενείς μπορεί μερικές φορές να έχουν πρόσβαση σε ιστότοπους με πληροφορίες κακής ποιότητας ή ακόμη και να ερμηνεύουν αυτά τα δεδομένα ακατάλληλα, δημιουργώντας έτσι άγχος πριν από την ακριβή διάγνωση.
- Σε περιπτώσεις όπου ένας ασθενής πιστεύει ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτού που διαβάζουν στο Διαδίκτυο, αυτό μπορεί να τους προκαλέσει να αισθάνονται τα συμπτώματα που έχουν διαβάσει, έστω και αν στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν.
- Το Διαδίκτυο μπορεί να είναι επιβλαβές, όταν οι ασθενείς δημιουργούν μια προσδοκία που μερικές φορές μπορεί να είναι απογοητευτική όταν αντιμετωπίζουν τη γνώση ενός πραγματικού σταδίου ασθένειας ή λανθασμένες πληροφορίες που λαμβάνονται μέσω αναξιόπιστων ιστοτόπων.
- Σε μερικές περιπτώσεις, ένας δυσπιστός ασθενής χρησιμοποιεί τις πληροφορίες που έχει αποκτήσει προσπαθώντας να δοκιμάσει τη γνώση του γιατρού.
Συμπερασματικά αναμφισβήτητα το internet παρέχει άφθονη γνώση και πληροφόρηση, σε καμία περίπτωση, όμως, δεν μπορεί να προσφέρει την εμπειρία ενός γιατρού, κατά συνέπεια, δεν μπορεί και να τον υποκαταστήσει.