Λοιμωξιολόγος, Αναπληρώτρια Διευθύντρια Γ' Παθολογική Κλινική
Παθολόγου, Διευθύντριας Τμήματος Επειγόντων Περιστατικών, Ερρίκος Ντυνάν
Η σήψη είναι μια επικίνδυνη κατάσταση που συμβαίνει όταν ο ανθρώπινος οργανισμός αντιδρά υπερβολικά σε μια λοίμωξη. Το ανοσοποιητικό μας σύστημα, στην προσπάθεια του να καταπολεμήσει τον υπεύθυνο παθογόνο μικροοργανισμό, απορρυθμίζεται και προκαλεί μια γενικευμένη φλεγμονή που μπορεί να βλάψει ζωτικά όργανα και ιστούς. Αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, η σήψη μπορεί να οδηγήσει σε σηπτικό shock, πολυοργανική ανεπάρκεια και θάνατο. Πρόκειται λοιπόν για μια επείγουσα ιατρική κατάσταση που χρειάζεται άμεση αναγνώριση και αντιμετώπιση.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), το 2020 εκτιμάται ότι καταγράφηκαν 48,9 εκατομμύρια περιστατικά σήψης και 11 εκατομμύρια θάνατοι, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 20% όλων των θανάτων παγκοσμίως.
Εγχώρια στατιστικά στοιχεία
- Σύμφωνα με την Ελληνική ομάδα μελέτης Σήψης , εκτιμάται ότι περίπου100.000 Έλληνες εκδηλώνουν σήψη κάθε χρόνο. Από αυτούς, 35–40% καταλήγουν.
- Στα νοσοκομεία, η θνητότητα μπορεί να φτάσει το 30–60%
- Το σηπτικό σοκ έχει θνητότητα έως και 80%
- Η σήψη σκοτώνει 377 άτομα ανά 100.000 πληθυσμού – περισσότερους από τον καρκίνο (331/100.000) και τις καρδιοπάθειες (208/100.000)
Ποιες λοιμώξεις μπορεί να προκαλέσουν σήψη;
Οποιαδήποτε λοίμωξη μπορεί να οδηγήσει σε σήψη, αλλά πιο συχνά σχετίζεται με:
- Λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος (π.χ. πνευμονία)
- Λοιμώξεις ουροποιητικού συστήματος (π.χ. πυελονεφρίτιδα, προστατίτιδα)
- Ενδοκοιλιακές λοιμώξεις (π.χ. σκωληκοειδίτιδα, χολοκυστίτιδα, περιτονίτιδα)
- Λοιμώξεις δέρματος και μαλακών μορίων (π.χ. κυτταρίτιδα, αποστήματα, διαπύηση τραύματος)
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;
- Βρέφη και ηλικιωμένοι
- Άτομα με χρόνια υποκείμενα νοσήματα (καρδιοπάθεια, διαβήτης, νεφρική ανεπάρκεια, ΧΑΠ)
- Ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς (π.χ. αυτοί που λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά ή , ανοσοτροποποιητικά φάρμακα, αυτοί που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία)
- Άτομα με πρόσφατη χειρουργική επέμβαση ή σοβαρό τραύμα
Υπάρχουν κάποια προειδοποιητικά σημάδια που πρέπει να μας ανησυχήσουν?
Η σήψη μπορεί να μοιάζει αρχικά με ένα «βαρύ κρυολόγημα». Προσοχή χρειάζεται εάν εμφανιστούν:
- Υψηλός πυρετός ή υποθερμία
- Ταχυκαρδία (γρήγοροι παλμοί)
- Δύσπνοια (γρήγορη αναπνοή)
- Σύγχυση, υπνηλία ή αλλαγή συμπεριφοράς
- Πολύ χαμηλή αρτηριακή πίεση
- Κρύο, μελανιασμένο ή ωχρό δέρμα
Εάν εμφανιστούν αυτά τα συμπτώματα σε άτομο με λοίμωξη, ρωτήστε αμέσως: «Μπορεί να είναι σήψη;» και ζητείστε άμεση ιατρική βοήθεια.
Υπάρχει κάτι που μπορούμε να κάνουμε για να προλάβουμε την εξέλιξη μιας λοίμωξης σε σήψη;
- Πλύσιμο χεριών: Πλένετε τα χέρια σας συχνά με σαπούνι και νερό ή χρησιμοποιείτε αντισηπτικό χεριών με τουλάχιστον 60% αλκοόλη.
- Φροντίδα τραυμάτων: Καλύπτετε τα τραύματα με καθαρές και στεγνές επιδέσμους.
- Αποφυγή επαφής με άτομα που έχουν λοιμώξεις: Μειώνετε την επαφή με άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα λοίμωξης.
- Εμβολιασμοί: Συζητήστε με τον γιατρό σας για τους εμβολιασμούς που μπορεί να είναι κατάλληλοι για εσάς.
- Ορθή χρήση αντιβιοτικών! μόνο με ιατρική οδηγία (η κατάχρηση οδηγεί σε ανθεκτικά μικρόβια).
- Έγκαιρη αντιμετώπιση λοιμώξεων: αν έχετε συμπτώματα που επιμένουν, μην καθυστερείτε. Επισκεφθείτε τον γιατρό σας ή το τμήμα επειγόντων περιστατικών ενός Νοσοκομείου άμεσα.
Στο Τμήμα Επειγόντων του Νοσοκομείου μας εφαρμόζουμε πρωτόκολλο έγκαιρης διάγνωσης της σήψης, για να διασφαλίσουμε ότι κάθε ασθενής με λοίμωξη και υποψία αρχόμενης σήψης θα αναγνωρίζεται και θα αντιμετωπίζεται άμεσα. Η γρήγορη αναγνώριση σώζει ζωές – ενημερωθείτε, προσέξτε τα συμπτώματα, δράστε γρήγορα για να προστατεύσετε εσάς και τους αγαπημένους σας.»!
