Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος, Διευθυντής Δερματολογικής Νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν
Ο ήλιος είναι εξαιρετικά ευεργετικός για την υγεία μας, χρειάζεται όμως σεβασμός και σωστή προστασία για να τον απολαμβάνουμε χωρίς ενοχές. Γνωρίζουμε ότι η αλόγιστη έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία χωρίς προστασία συνδέεται με ανεπιθύμητες συνέπειες, όπως η πρόωρη γήρανση και ο καρκίνος του δέρματος.
Τα βασικά είδη της ηλιακής ακτινοβολίας είναι οι ακτίνες UVA, UVB. Η UVA ακτινοβολία διεισδύει βαθιά στο δέρμα και ευθύνεται κυρίως για την πρόωρη γήρανση του δέρματος. Η UVB απορροφάται από τις πιο επιφανειακές στιβάδες, προκαλεί εγκαύματα του δέρματος και ευθύνεται για τους μη μελανοκυτταρικούς καρκίνους του δέρματος. Τελευταία, γίνεται πολύς λόγος για το μπλε ορατό φως (Blue Light) από τις οθόνες (tablets, computers, smart phones) με καταστροφικές συνέπειες για το δέρμα μας.
Οι τρεις πιο συχνές μορφές καρκίνου του δέρματος, που σχετίζονται με την ηλιακή ακτινοβολία είναι οι ακόλουθες:
Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα. Αποτελεί τον πιο συχνό τύπο. Μοιάζει με ένα μικρό γυαλιστερό εξόγκωμα, μια πληγή στο χρώμα του δέρματος που δεν επουλώνει. Εμφανίζεται κυρίως σε ηλιοεκτεθειμένα μέρη. Αναπτύσσεται αργά ενώ εξαιρετικά σπάνια δίνει μεταστάσεις. Αν αφεθεί χωρίς θεραπεία μπορεί να προκαλέσει σημαντική καταστροφή των ιστών.
Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα. Ο δεύτερος πιο συχνός τύπος. Μοιάζει με κόκκινο/λευκωπό ογκίδιο, έχει συνήθως τραχιά επιφάνεια, αναπτύσσεται πάνω σε μια ξηρή πληγή που ματώνει, ξεφλουδίζει και δεν επουλώνει. Εμφανίζεται κυρίως σε ηλικίες >50 ετών με χρόνια αθροιστική έκθεση στον ήλιο. Μπορεί να δώσει μεταστάσεις αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα.
Μελάνωμα. Ο πιο επικίνδυνος τύπος. Μοιάζει με έναν κοινό μελανοκυτταρικό σπίλο (ελιά), έχει χρώμα συνήθως καφέ/μπλέ/μαύρο (εξαίρεση αποτελεί το αμελανοκυτταρικό μελάνωμα, που είναι ανοιχτόχρωμο) που αλλάζει χρώμα, μέγεθος, σχήμα ή αιμορραγεί. Μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε στο σώμα, είτε πάνω σε προϋπάρχοντα σπίλο είτε εκ νέου ακόμα και σε καλυμμένες περιοχές του σώματος, που δεν έχουν εκτεθεί στον ήλιο. Είναι υπεύθυνος για το μεγαλύτερο ποσοστό θανάτων από καρκίνο του δέρματος.
Τι πρέπει να προσέχουμε
- Διάλεγουμε αντηλιακό με SPF>=30, ανάλογα με τον τύπο του δέρματός μας. Δεν ξεχνάμε να το ανανεώνουμε κάθε δύο ώρες καθώς και μετά από κολύμπι/έντονη εφίδρωση. Η εφαρμογή πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα σημεία του σώματος, εκτεθειμένα και μη, όπως λαιμό, αυτιά, χείλη, πέλματα και κνήμες.
- Φοράμε καπέλο & γυαλιά ηλίου για προστασία του τριχωτού κεφαλής και τα μάτια.
- Φοράμε ανοιχτόχρωμα, βαμβακερά, ελαφριά ρούχα με δείκτη προστασίας.
- Αποφεύγουμε τον ήλιο τις μεσημεριανές ώρες (11:00 έως 16:00).
- Φροντίζουμε να πίνουμε άφθονο νερό για να αντισταθμίζουμε την εφίδρωση.
- Μετά την ηλιακή έκθεση απολαμβάνουμε ένα δροσερό ντους και εφαρμόζουμε κάποια καταπραϋντική κρέμα/λοσιόν.
Δεν ξεχνώ:
- Επισκέπτομαι τον Δερματολόγο μου για ενδελεχή έλεγχο (χαρτογράφηση σπίλων) μια φορά τον χρόνο ή συχνότερα αν ανήκω στις ομάδες υψηλού κινδύνου.
- Αν παρατηρήσω κάποια ύποπτη πληγή που δεν επουλώνει ή έναν σπίλο που αλλάζει περίεργα ή έναν νέο σκούρο σπίλο στο δέρμα μου, προγραμματίζω αμέσως εξέταση στον Δερματολόγο μου.
- Η αναβολή μπορεί να έχει ανεπανόρθωτες συνέπειες. Η πρόληψη είναι πάντα η σωστότερη λύση!
- Κάνω τον ήλιο φίλο μου και τον απολαμβάνω με ασφάλεια και προστασία!
