Χειρουργού Μαστού-Ειδικού Μαστολόγου, Αν. Διευθυντή Β΄ Χειρουργικής Κλινικής Μαστού Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center
Διδάκτορος Ιατρικής Σχόλης Πανεπιστήμιου Αθηνών
Μετά από δεκαετίες προόδου στις μεθόδους διάγνωσης, στους τρόπους θεραπευτικών χειρισμών, αλλά και στην βαθύτερη κατανόηση των γενετικών παραγόντων κινδύνου, ο καρκίνος του μαστού εξακολουθεί να παραμένει ο πιο κοινός καρκίνος στις γυναίκες. Και αυτό που είναι πιο ανησυχητικό, είναι ότι η επίπτωση του καρκίνου του μαστού υπολογίζετε να διπλασιαστεί παγκοσμίως κατά το 2040 με αύξηση συχνότητας στις νέες γυναίκες.
Με τόσες ζωές να διακυβεύονται, θέλουμε να παρέχουμε στα κορίτσια και στης γυναίκες έγκαιρη πληροφόρηση για τους παράγοντες κινδύνου που συσχετίζονται με τον τρόπο ζωής και με το περιβάλλον.
Η αλλαγή είναι ένα ταξίδι. Κάνε τώρα το πρώτο βήμα, κάνε την αρχή.
- Να πιστεύεις στον εαυτό σου. Να είσαι ένα θετικό παράδειγμα. Έχεις την δύναμη να κάνεις και να υποστηρίζεις μια σημαντική αλλαγή – για τον εαυτό σου, για τα παιδιά σου και για πολλούς άλλους συνανθρώπους.
- Καθιέρωσε τακτική φυσική άσκηση. Η σύγχρονη εποχή, με τα διευρυμένα ωράρια εργασίας, με την τηλεόραση και το διαδίκτυο, την οδήγηση, δεν μας δίνει την δυνατότητα να γυμναστούμε συχνά και τακτικά.
- Έλεγξε το σωματικό βάρος. Η παχυσαρκία σήμερα είναι μια επιδημία και αποτελεί αποδεδειγμένα παράγοντα κινδύνου για τον καρκίνο του μαστού. Η σωστή διατροφή μαζί με συστηματική εξατομικευμένη φυσική άσκηση είναι επιτακτική ανάγκη για την απόκτηση και διατήρηση υγιεινού σωματικού βάρους.
- Μην καπνίζεις. Η αποφυγή βλαβερών συνηθειών, όπως το κάπνισμα, που αποδεδειγμένα σχετίζεται με το καρκίνο του μαστού άλλα και με άλλες κακοήθειες (καρκίνος φάρυγγα, λάρυγγα, οισοφάγου, πνεύμονα, ουροδόχου κύστεως κ.ά.), μας προφυλάσσει σε πολύ μεγάλο βαθμό από την ανάπτυξη των καρκίνων αυτών.
- Υιοθέτησε μια ισορροπημένη μεσογειακή διατροφή με ιδιαίτερη έμφαση στην κατανάλωση φρούτων και λαχανικών. Διάλεξε φρέσκα φρούτα, λαχανικά, όσπρια, χόρτα, ελαιόλαδο, σπόρους, ψάρια, πουλερικά σε καθημερινή βάση και με προτίμηση τα σπιτικά φαγητά και όσο είναι δυνατόν από βιολογικά προϊόντα. Περιόρισε την κατανάλωση ζάχαρής , αμύλου, αλκοόλ και κεκορεσμένων λιπαρών οξέων.
- Διαχειρίσου του στρες. Κοιμήσου καλά. Η συναισθηματική φόρτιση μπορεί να επηρεάζει την ποιότητα ζωής, ακόμα και να συμβάλει στην εμφάνιση του καρκίνου του μαστού. Ο φόβος για την κακοήθεια, η κατάθλιψη και το άγχος μπορεί να εξατμίσουν όλη την ενεργεία σου και να σου κλέψουν την χαρά της ζωής. Είναι σημαντικό να εξασφαλίσουμε αρκετό χρόνο ύπνου σε φυσιολογικό βιορυθμό, έτσι ώστε, να δώσουμε την ευκαιρία σε κυτταρικό επίπεδο να γίνουν η απαραίτητες διορθωτικές και επανορθωτικές διεργασίες.
- Λάβε υπόψη την εγκυμοσύνη νωρίτερα. Μπορεί να απαιτούνται πολλά για να αποκτήσεις ένα παιδί – σύντροφος, χρόνος, ενεργεία, ασφάλεια, πόροι και, πρώτα, η ικανότητα να μείνεις έγκυος. Εάν υπάρχουν προϋποθέσεις, είναι προτιμότερο να ξεκινήσεις την οικογένεια νωρίτερα πάρα αργότερα, έχοντας υπόψη ότι, τόσο οι εγκυμοσύνες σε νεαρή ηλικία όσο και ο παρατεταμένος χρόνος θηλασμού, μπορούν να μειώσουν το ρίσκο για καρκίνο μαστού.
- Να ενθαρρύνουμε το θηλασμό γενικά και για μεγαλύτερο διάστημα. Είναι γεγονός ότι λίγες γυναίκες θηλάζουν πάνω από 6 μήνες. Ο θηλασμός μειώνει το κίνδυνο του καρκίνου του μαστού επειδή τα κύτταρα του μαστού γίνονται πιο ώριμα, και επίσης μαζί με την εγκυμοσύνη δημιουργούνται γενετικές αλλαγές, οι όποιες προστατεύουν από το καρκίνο του μαστού.
- Προσοχή στην θεραπεία αποκατάστασης με ορμόνες. Είναι προτιμότερο να περιορίζουμε την έκθεση του οργανισμού μας σε επιπλέον ορμόνες, όπως οιστρογόνα και προγεστερόνη. Εάν δεν μπορούμε να τα αποφεύγουμε, τουλάχιστον να τα περιορίζουμε χρονικά.
- Να γνωρίζεις καλύτερα το οικογενειακό και προσωπικό ιστορικό. Είναι σημαντικό να γνωρίζεις το προσωπικό και οικογενειακό ιστορικό όσον αφορά τον καρκίνο αλλά και άλλους παράγοντες κίνδυνου. Η εκτίμηση όλων αυτών των παραγόντων από των ειδικό ιατρό δημιουργεί ένα προσωπικό και εξατομικευμένο τρόπο παρακολουθήσεις και ταυτόχρονος δίνει δυνατότητα έγκαιρης παρεμβάσεις και διαμορφώσεις τρόπου ζωής.
- Επιπλέον βήματα για να μειώσουμε τον εξαιρετικά αυξημένο κίνδυνο. Οι γυναίκες με διαπιστωμένο υψηλό ρίσκο εμφάνισης καρκίνου του μαστού χρίζουν περεταίρω βήματα, όπως γενετική συμβουλευτική, γενετικά τεστ, φαρμακευτική αγωγή και προφυλακτική χειρουργική. Όλες αυτές τις επιλογές θα συζητηθούν σε ένα πλαίσιο διεπιστημονική ομάδας του κέντρου μαστού.
- Διαχειρίσου την υγειά σου. Αισθανόμαστε καλύτερα εάν όλο το σώμα λειτουργεί καλά. Γι’ αυτό πρέπει να αντιμετωπίζουμε κάθε ιατρικό πρόβλημα έγκυρα, χωρίς καθυστέρηση. Οι προληπτικές γενικές και ειδικές εξετάσεις, όπως π.χ. η βιταμίνη D, εξασφαλίζουν την υγεία μας.
