Ενδοκρινολόγου, Ενδοκρινολογική Κλινική Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center
Όλοι έχουμε ακούσει πως ο θυρεοειδής μπορεί να μας κάνει να «βάλουμε» κιλά άθελά μας. Τι ισχύει όμως πραγματικά και ποια είναι η σχέση του θυρεοειδή με το σωματικό βάρος;
Όταν ο θυρεοειδής δεν δουλεύει σωστά, έχει επίπτωση στον λεγόμενο βασικό μεταβολικό ρυθμό. Κλινικές μελέτες έχουν δείξει πως οι ασθενείς των οποίων ο θυρεοειδής δεν λειτουργεί έχουν χαμηλό βασικό μεταβολικό ρυθμό, ενώ εκείνοι με υπερδραστικούς θυρεοειδείς αδένες έχουν υψηλό μεταβολικό ρυθμό. Οι αλλαγές στο βασικό μεταβολικό ρυθμό σχετίζονται με αλλαγές στο ενεργειακό ισοζύγιο, δηλαδή την ισορροπία μεταξύ του αριθμού των θερμίδων που τρώει κανείς και του αριθμού των θερμίδων που χρησιμοποιεί το σώμα μας.
Υπερθυρεοειδισμός και απώλεια βάρους
Σε ασθενείς με υπερθυρεοειδισμό ο βασικός μεταβολικός ρυθμός είναι αυξημένος και σχετίζεται με απώλεια βάρους. Γενικά, όσο πιο σοβαρός είναι ο υπερθυρεοειδισμός, τόσο μεγαλύτερη είναι η απώλεια βάρους που παρατηρείται. Η απώλεια βάρους παρατηρείται επίσης εάν η δόση των χαπιών του θυρεοειδή είναι πολύ υψηλή για έναν ασθενή. Δεδομένου ότι ο υπερθυρεοειδισμός αυξάνει επίσης την όρεξη, ορισμένοι ασθενείς μπορεί να μην χάσουν βάρος και μερικοί μπορεί στην πραγματικότητα να βάλουν κιλά, ανάλογα με το εάν και το κατά πόσο αυξάνουν την ποσότητα του φαγητού τους. Επειδή η απώλεια βάρους στον ασθενή με υπερθυρεοειδισμό δεν είναι φυσιολογική, όταν αντιμετωπίζεται ο υπερθυρεοειδισμός το χαμένο βάρος επανέρχεται. Η αύξηση βάρους μπορεί να συμβεί ακόμη και όταν υπήρχε μικρή ή καθόλου απώλεια βάρους, επειδή οι ασθενείς μπορεί να έχουν συνηθίσει να τρώνε περισσότερες θερμίδες λόγω της αυξημένης όρεξης που προκαλεί ο υπερθυρεοειδισμός.
Υποθυρεοειδισμός και αύξηση βάρους
Ο υποθυρεοειδισμός συνδέεται γενικά με αύξηση βάρους, η οποία είναι συχνά μεγαλύτερη σε εκείνα τα άτομα που πάσχουν από σοβαρότερο υποθυρεοειδισμό. Η αιτία της αύξησης βάρους σε άτομα με υποθυρεοειδισμό είναι πολύπλοκη, με ένα μεγάλο μέρος των επιπλέον κιλών να οφείλεται στην κατακράτηση υγρών. Γενικά, 2 έως 5 κιλά επιπλέον σωματικού βάρους μπορούν να αποδοθούν στον θυρεοειδή, ανάλογα με τη σοβαρότητα του υποθυρεοειδισμού. Όταν αντιμετωπίζεται ο υποθυρεοειδισμός, μπορεί κανείς να αναμένει μια μικρή απώλεια βάρους. Επειδή όμως η αύξηση βάρους μπορεί να έχει πολλές αιτίες και αναπτύσσεται για μεγάλο χρονικό διάστημα, συχνά διαπιστώνεται ότι η απώλεια βάρους δεν είναι όσο θα περίμενε κανείς μετά από την επιτυχή θεραπεία του υποθυρεοειδισμού. Αντίθετα με αυτά που διαβάζουμε και ακούμε πολλές φορές, μόλις αντιμετωπιστεί ο υποθυρεοειδισμός και τα επίπεδα των ορμονών του θυρεοειδή βρίσκονται πάλι στο φυσιολογικό, η ικανότητα αύξησης ή απώλειας βάρους είναι η ίδια με εκείνη των ατόμων που δεν έχουν προβλήματα θυρεοειδή.
Η σημασία της σωστής αντιμετώπισης
Τέλος θα πρέπει να σημειωθεί πως τα χάπια του θυρεοειδή δεν κάνει να χρησιμοποιούνται ως μέθοδος για να χάσει κανείς βάρος. Μελέτες έχουν δείξει ότι η θεραπεία με ορμόνες του θυρεοειδή μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερη απώλεια βάρους από ότι μπορεί να επιτευχθεί μόνο με διατροφή και δίαιτα, αλλά περιλαμβάνει τον κίνδυνο σοβαρών αρνητικών συνεπειών, όπως η οστεοπόρωση και σοβαρές καρδιακές επιπλοκές. Επιπλέον, μόλις σταματήσει κανείς την αγωγή με τα χάπια του θυρεοειδή, όλο το χαμένο βάρος επανέρχεται.
Έτσι, ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγουμε παραπανίσια κιλά όταν ο θυρεοειδής μας έχει πρόβλημα είναι να ακολουθούμε έναν υγιεινό τρόπο ζωής με τακτική σωματική άσκηση και μια ισορροπημένη διατροφή.
