Διευθυντή Η΄ Ορθοπεδικής Κλινικής Ερρίκος Ντυνάν
Καλοκαιράκι, και οι περισσότεροι ετοιμάζουν εξορμήσεις για ξεκούραση, αλλά και ανέμελες δραστηριότητες. Οι διακοπές ωστόσο μπορεί να επιφυλάσσουν και απρόοπτα, πολλά από τα οποία μπορούν να αποφευχθούν έχοντας τον νου μας, προφυλάσσοντας ιδίως τα παιδιά και τους ηλικιωμένους από κακοτοπιές.
- Χωρίς να παραμελήσετε τα μέτρα για τον κορωνοϊό, ταξιδέψτε ανάλαφρα με αποσκευές που δεν επιβαρύνουν τις μετακινήσεις, εφαρμόζοντας τους κανόνες της εργονομικής συμπεριφοράς για την ανύψωση ή την μεταφορά τους.
- Το καλοκαίρι είναι καλή ευκαιρία για περπάτημα και κολύμπι. Επιλέξτε ευρύχωρα ρούχα και άνετα υποδήματα με παχιά σόλα που αποσβένει τους κραδασμούς, κατά προτίμηση κλειστά. Περπατήστε ξυπόλυτοι στην άμμο, προσέχοντας ωστόσο για τυχόν παγίδες τραυματισμού. Αφήστε το σώμα να απολαύσει το νερό και τις ασκήσεις χωρίς φόρτιση.
- Φορώντας καπέλο και αντιηλιακό, επαρκώς ενυδατωμένοι, φειδωλοί με την έκθεση στον ήλιο και τις μεσημβρινές δραστηριότητες, γλιτώνετε τα εγκαύματα, την ηλίαση και την θερμοπληξία.
- Αποφεύγοντας τις υπερβολές δεν καταπονούνται μύες, τένοντες και αρθρώσεις. Δεν κολυμπάτε φαγωμένοι ή εάν έχετε καταναλώσει αλκοόλ.
- Μην αμελείτε το κράνος στο ποδήλατο, το πατίνι και τη μηχανή. Αν, ωστόσο, συμβεί χτύπημα στο κεφάλι, περιποιηθείτε το τραύμα και εφαρμόστε παγάκια τυλιγμένα σε μια πετσέτα, όντας σε συναγερμό το υπόλοιπο 24ωρο. Απαιτείται ιατρική εξέταση σε περίπτωση που δεν υπάρχει καλή επικοινωνία ή που υπάρχει ζάλη ή εμετός.
Παρόλες τις προφυλάξεις, τα ατυχήματα, όπως θλαστικά τραύματα, μυϊκές θλάσεις, κακώσεις συνδέσμων, κατάγματα και εξαρθρήματα, δεν είναι σπάνια. Προκαλούν πόνο, αιμάτωμα, οίδημα και δυσχέρεια κίνησης.
Αν τα συμπτώματα είναι ήπια βάλτε πάγο, ανυψώστε το μέλος, περιορίστε τις δραστηριότητες και πάρτε αναλγητικά. Αν το άτομο έχει χάσει τις αισθήσεις του, είναι ωχρό ή αναπνέει γρήγορα, ξαπλώστε το απαλά και ανασηκώστε τα πόδια. Επί αμφιβολίας για τη βαρύτητα της κάκωσης αντιμετωπίστε την σαν να αφορά κάταγμα ή εξάρθρημα.
Τα κατάγματα προκαλούν παραμόρφωση, παθολογική κίνηση ή κριγμό. Μην επιχειρήσετε ανάταξη. Τοποθετείστε το τραυματισμένο μέλος σε ένα σταθερό σημείο, πιο ψηλά από το σώμα περιορίζοντας το οίδημα και την αιμορραγία, βάλτε πάγο και ακινητοποιείστε την ύποπτη περιοχή. Μην χορηγήσετε υγρά μήπως χρειαστεί αναισθησία.
Αν η κάκωση αφορά το άνω άκρο, κρεμάστε το από το λαιμό με ένα μαντήλι ή σταθεροποιείστε το περνώντας το χέρι ανάμεσα στα κουμπιά του υποκάμισου. Το αντιβράχιο και ο καρπός μπορούν να ακινητοποιηθούν με ένα ξύλο ή τυλίγοντας τα σε ένα περιοδικό.
Ένας τραυματισμός στα κάτω άκρα που επιτρέπει την κίνηση και τη βάδιση σπάνια είναι σοβαρός, εκτός εάν υπάρχει έντονος πόνος, οίδημα ή παραμόρφωση. Ένα κάταγμα μηρού ή κνήμης το ακινητοποιούμε υποτυπωδώς δένοντας το ένα πόδι με το άλλο με ένα μαξιλάρι ανάμεσα.
Σε κακώσεις της σπονδυλικής στήλης μην επιχειρήσετε μετακίνηση. Απλώς ακινητοποιήστε και σκεπάστε τον τραυματία με μια κουβέρτα για να διατηρηθεί ζεστός και καλέστε ασθενοφόρο. Εάν χρειαστεί μεταφορά, πχ σε πυρκαγιά, φροντίστε οι χειρισμοί σας να μην επιτρέπουν κίνηση στη σπονδυλική στήλη. Μια βγαλμένη πόρτα θα μπορούσε να χρησιμεύσει σαν φορείο. Αν πονάει ο αυχένας και διαθέτετε περιλαίμιο τοποθετείστε το προσεκτικά, αλλιώς ακινητοποιείστε το κεφάλι σε ουδέτερη θέση με πετσέτες.
Σε περίπτωση ανοικτού τραύματος απολυμάνετε την πληγή κι ελέγξτε την αιμορραγία πιέζοντας σταθερά ή δένοντας το μέλος με επίδεσμο. Αν υπάρχουν ξένα σώματα ξεπλύνετέ τα για να απομακρυνθούν. Αν κρέμεται ιστός, εάν μπορείτε, επανατοποθετείστε τον. Ο αντιτετανικός ορός είναι απαραίτητος, εκτός αν έχουν προηγηθεί αναμνηστικοί εμβολιασμοί.
Διατηρείστε την ψυχραιμία σας, αντιμετωπίστε οποιοδήποτε συμβάν με σύνεση και αναζητήστε τη βοήθεια ειδικού εάν χρειαστεί. Έχουμε κι άλλα καλοκαίρια μπροστά μας να τα χαρούμε.
